داشتن چه اطلاعاتی در طراحی شبکه آبیاری قطره ای الزامی است ؟

اطلاعت مورد نیاز در طراحی شبکه آبیاری قطره ای

   – نقشه های مورد استفاده در طرح

    نقشه های عمومی طرح :

در این نقشه باید محدوده طرح مشخص شده و در آن محل عبور جاده ها، لوله های آب،‌ مسیر عبور سیمهای برق،‌ محل چاه ها، مخازن آب، تاسیسات و … مشخص شود.

   نقشه توپو گرافی :

جهت مشخص شدن میزان شیب در اراضی بالای ۱۰۰ هکتار ( و در صورت زیاد بودن شیب در اراضی زیر ۱۰۰ هکتار ) که در آن خطوط تراز با اختلاف نیم متری ترسیم می شود.

   نقشه پروفیل طول مسیر لوله اصلی و نیمه اصلی طرح :

این نقشه در اراضی که دارای توپوگرافی نامنظم هستند برای انجام محاسبات هیدرولیکی شبکه اصلی ضروری است. در صورت مسطح بودن زمین و یا داشتن شیب یکنواخت تهیه نقشه پروفیل مسیر لوله اصلی الزامی نیست.

   نقشه های خاکشناسی :

اغلب برای پروژه های بالای ۱۰۰ هکتار توصیه می گردد. برای بدست آوردن یک سری اطلاعات از قبیل سری خاکها،‌ بافت، نفوذپذیری، عمق لایه محدود کننده نفوذ ریشه و آب، میزان گچ، آهک، شوری و قلیائیت خاک، میزان سنگریزه، حاصلخیزی و عمق سفره های زیر زمینی می باشد.

 

   – اطلاعات مربوط به کیفیت آب آبیاری :

تجزیه های مورد نیاز آب آبیاری برای استفاده در سیستم آبیاری قطره ای به شرح زیر است:

تعیین مقدار املاح محلول در آب آبیاری، سختی آب، مواد جامد معلق در آب، کل املاح محلول (TDS) یا هدایت الکتریکی، نیاز اکسیژن بیولوژیکی آب (BOD )، نیاز اکسیژن شیمیایی آب (COD) (اگر منبع آب فاضلابها هستند )، مواد آلی، میکرو ارگانیسم ها،‌ آهن، اکسیژن حل شده، سولفید هیدروژن، باکتریهای آهن، باکتری های احیا کننده سولفات، اسیدیته.

   – اطلاعات هواشناسی :

این اطلاعات شامل درجه حرارت،‌ نم نسبی،‌ سرعت باد، ‌ساعات آفتابی یا درجه ابری بودن هوا،‌ میزان بارندگی و شدت تبخیر می باشد. اطلاعات هواشناسی ماهیانه برای حداقل یک دوره ۱۰ ساله برای تعیین نیاز آبی با دقت قابل قبول کافی خواهد بود.

 

   – اطلاعات زراعی :

اطلاعات زراعی مورد نیاز عبارت اند از:

نوع محصول مورد کشت ، نقشه کاشت ( در زراعت فاصله کاشت و جهت ردیفهای کشت و در باغات فاصله کاشت درختان )، تاریخ کاشت و برداشت،‌ سن درخت ( نیاز آبی )،‌ سطح سایه انداز آسمانه گیاه در طول رشد، عمق ریشه و … .

همچنان با شرکت توسن صنعت آپادانا تولیدکننده و ارائه کننده انواع لوله های پلی اتیلن ، لوله آبیاری ، نوار آبیاری و لوله دریپردار همراه باشید.

 

ضوابط فنی هیدرولیکی طرح آبیاری قطره ای

به طور کلی در طراحی شبکه آبیاری قطره ای کلیه ضوابط فنی و هیدرولیکی با در نظر گرفتن جنبه های اقتصادی باید مورد توجه قرار داد.

الف- ظرفیت شبکه باید به نحوی طراحی شود تا نیاز آب آبیاری گیاه مورد نظر را در موقع حداکثر مصرف به طور کامل تامین کند.

ب- EU یا یکنواختی توزیع آب ( خروجی قطره چکانها ) در کل سطح در حد قابل قبول باشد.

ج- یکنواختی فشار آب باید در حدی باشد که با در نظر گرفتن یکنواختی ساخت قطره چکانها و طرز آرایش آنها، درصد یکنواختی توزیع آب قطره چکانها حفظ شود.

د- قطر لوله های فرعی و رابط ( با در نظر گرفتن افت مجاز ) کوچکترین مقدار انتخاب شود.

و- شبکه طوری طراحی شود که کمترین میزان لوله های اصلی،‌ فرعی،‌ لاترال و … در آن به کار برده شود.

چه کارهایی می توان جهت کاهش میزان لوله های مصرفی انجام داد ؟

۱- در کشتهای ردیفی صیفی جات و امثال آن که فاصله ردیفها کمتر از ۳ متر است با تغییر فواصل کشت از هرلوله فرعی جهت آبیاری دو ردیف استفاده کنیم.

۲- در درخت کاری با فاصله ردیف بیش از ۴ متر جهت افزایش سطح خیس شده و رشد بهتر ریشه در صورت اقتصادی بودن طرح به جای استفاده از دو لوله فرعی از روشهای زیگزاکی، لوپ،‌ یا استفاده از قطره چکانهای چند تایی در جهت کاهش لوله ها توصیه می شود.

۳- استفاده از لوله های رابط دو طرفه در مقایسه با لوله های رابط یک طرفه می تواند طول لوله ها را به نصف کاهش دهد. البته در این روش باید دبی لوله افزایش یابد که این امر با افزایش قطر لوله که نتیجه آن افزایش قیمت لوله است ممکن می شود. اما به طور تجربی ثابت شده که استفاده از لوله های دو طرفه ارزانتر و بهتر است.

۴- استفاده از لوله های تلسکوپی و …

 

عوامل مقدماتی موثر در انتخاب قطره چکانها

    الف- PW (سطح خیس شده ) :

استفاده از قطره چکانهایی با دبی ۴تا۱۲ لیتر در ساعت برای مکانهای که سطح خیس شده زیادی نیاز داریم ( باغات)

استفاده از قطره چکانهایی با دبی۱تا۴ لیتر در ساعت برای مکانهای که سطح خیس شده کمی نیاز داریم ( صیفی جات‌، فاصله قطره چکانها نزدیک است )

    ب- کیفیت آب آبیاری و انتخاب قطره چکان مناسب :

در آبهای نا مطلوب قطره چکان مقاوم در مقابل گرفتگی و یا قطره چکان خود شستشو دهنده و یا از قطره چکانهای معمولی قابل شستشو استفاده شود.

    ج- توپوگرافی زمین :

در زمینهای ناهموار با شیب زیاد از قطره چکانهایی که قابلیت تنظیم فشار دارند ویا قرار دادن لوله های فرعی روی خط تراز ( با شیب کم‌ ) واستفاده از فشار شکن.

نوع گیاه :

گیاهان صیفی : قطره چکانهایی با دبی کم، ارزان،‌ داخل لوله و محکم باشد.

درختکاری : قطره چکانهایی با دبی زیاد و یا چند شاخه ای

زراعت نیشکر : که در موقع برداشت محصول مزرعه آتش زده می شود استفاده از لوله های فرعی سوراخ دار یک بار مصرف توصیه می شود.