مشکلات گوارشی در کودکان مبتلا به اوتیسم

اتیسم نوعی از اختلالات رشدی عصبی است که با آسیب شدید در تعامل اجتماعی و مهارت های ارتباطی و نیز وجود رفتارها، علائق و فعالیت های کلیشه‏ ای مشخص می‏شود. اختلالات معده ای- روده‏ای و نشانه‏ های مربوط به آن (دردهای شکمی، سوءهاضمه، یبوست و اسهال) در کودکان مبتلا به اتیسم به میزان زیادی گزارش شده است.

اختلالات طیف اوتیسم (ASD) معمولا با علائم اجتماعی و رفتاری آن تعریف می‏شود و مشکلات بیماری‏های گوارشی در بین کودکان مبتلا به اوتیسم گاهی اوقات کمتر مورد توجه قرار می‏گیرد. بروز بیماری‏های گوارشی در کودکان اوتیسم در مقایسه با کودکان سالم متفاوت و در بعضی مواقع با تاخیر صورت می‏گیرد. بدلیل ناتوانی کودک اوتیسم در برقرای ارتباط کلامی و داشتن درک متفاوت از درد تشخیص و درک علائم درونی بیماری مانند درد، ناراحتی، سوزش سر دل یا تهوع بسیار مشکل است.

کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) مشکلات پزشکی بیشتری در مقایسه با همسالان خود دارند. این مشکلات شامل از جمله علائم مربوط به بیماری‏های گوارشی (GI)، درد شکم ، یبوست و اسهال است. شایعترین علائم مشکلات گوارشی عبارتند از: تولید بیش از حد گازهای روده / نفخ شکم (۶۰ درصد)، نفخ شدن (۳۸ درصد)، درد شکمی (۳۷ درصد)، اسهال (۲۸ درصد)، آروغ زدن (۲۵ درصد)، علائم ریفلاکس معده (۱۶درصد) و یبوست (۱۰ درصد).

خصوصیات رفتاری مطرح شده در بیان مشکلات GI در کودکان ASD رایج است. چرت زدن صورت، چرت زدن دندان، جویدن بیش از حد (از مواد غذایی و یا اقلام) متعلق به علامت های مکرر نشان می دهد نشانه های GI در کودکان مبتلا به اوتیسم است. همراه با رفتارهای آوازی مانند گرگرفتگی، فریاد زدن یا اگزالاتی با تاخیر ممکن است نیز وجود داشته باشد. رفتارهای حرکتی مانند کودک که با دستها یا اشیاء خود، از جمله صندلی ها یا جداول، فشار را روی معده قرار می دهد، ممکن است با ناحیه شکمی همراه باشد و معمولا توسط والدین و یا مراقبین گزارش می شود. چنین رفتاری ممکن است به طور کلی به عنوان رفتارهای شکم توصیف شود.

علامت های صورت و رفتارهای شکمی ممکن است به عنوان مؤلفه های جداگانه حضور داشته باشند یا با رفتارهای عمومی حرکت همسو باشند. رفتارهای عمومی جنبی معمولی این گروه از کودکان شامل آسیب های شخصی، افزایش حرکات تکراری / استریتیپی، موقعیت غیر معمول و یا ضربه زدن / تکان دادن است.

درد معده یا ناراحتی شکمی در کودکان مبتلا به ASD ممکن است نشان دهنده تحریک حرکتی باشد که به نوبه ی خود ممکن است بر وضعیت کلی کودک واکنش نشان دهد به عنوان تحریک پذیری، رفتار مخالف یا اختلالات خواب. کودکان مبتلا به درد شکمی بیشتر احتمال دارد با این اختلالات روانی، اضطراب، مشکلات رفتاری یا سایر علائم روانی. ویژگی‏های رفتاری مطرح شده در بیان مشکلات گوارشی معمولا در بین کودکان اوتیسم مشترک است.

جمع کردن صورت (اخم)، فشردن دندان‏ها به هم و جویدن بیش از حد هر چیزی علائم معمول و تکرار شونده در بیان نشانه‏های وجود بیماری گوارشی در کودکان اوتیسم است. علاوه بر این ایجاد اصوات (vocal behaviors) مانند گریه کردن، جیغ کشیدن و همچنین تکرار مداوم حرف‏های سایرین از جمله نشانه‏های وجود ناراحتی در کودک دارای طیف اوتیسم است. رفتارهای حرکتی کودک مانند فشار دادن شکم با دست‏ها یا با وسیله دیگر مانند صندلی یا میز ممکن است با دردهای ناحیه شکم در ارتباط باشد و معمولا توسط والدین و یا مراقبین گزارش می‏شود.

علامت‏ های صورت و رفتارهای شکمی ممکن است به صورت علائم جداگانه نشان داده شوند یا با رفتارهای حرکتی به صورت همزمان بروز کنند. رفتارهای معمول حرکتی در این کودکان شامل آسیب زدن به خود، حرکت‏های تکراری و غیر معمول، قرار دادن بدن در موقعیت غیر عادی مانند جمع کردن بدن است. احساس درد معده یا ناراحتی شکمی در کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است نشان دهنده هیجانات حرکتی باشد که به نوبه خود ممکن است بر وضعیت کلی کودک تاثیر بگذارد و به شکل کج خلقی، رفتار مخالف یا اختلالات خواب نشان داده شود. کودکان مبتلا به درد شکمی احتمال دارد با این ناراحتی‏های روانی، اضطراب، مشکلات رفتاری یا سایر علائم روانی مراجعه کنند.

در عین حال، بیشتر کودکان دارای ASD غذاهای اندکی را مصرف می کنند (دارای غذای انتخابی هستند)، بیشتر غذاهای فرآوری شده را ترجیح می‏دهند و میوه‏ها، سبزیجات و حبوبات کمتری مصرف می‏کنند. به همین علت، کودکان مبتلا به ASD ممکن است رژیم غذایی نامناسب داشته باشند، که می‏تواند منجر به ایجاد مشکلات مربوط به سلامت وزن (وزن مناسب) شود و این مشکلات می تواند تا دوران بزرگسالی نیز ادامه پیدا کنند. بزرگسالان مبتلا به ASD در معرض خطر افزایش چاقی، فشار خون بالا و دیابت هستند. چگونگی کمک و درمان مشکلات گوارشی در کودکان با طیف اوتیسم می‏تواند موضوعی چالش برانگیز باشد.

کمبود توانایی برقرای ارتباط با کودک اوتیسم تشخیص اینکه دل درد کودک ناشی مشکلات گوارشی است و یا نتیجه یک مشکل اساسی پزشکی است. علاوه بر این، تغییرات رژیم غذایی کودک اوتیسم ممکن است با دشواری‏هایی همراه باشد، از آنجا که یک کودک اوتیسم به غذای انتخابی عادت کرده است. والدین و مراقبان ممکن است در مورد مصرف برخی مواد غذایی در رژیم غذایی کودک مبتلا به اوتیسم به منظور کنترل علائم و رفتارها محدودیت‏هایی را ایجاد کنند. از آنجا که محدودیت مصرف برخی مواد غذایی در رژیم غذایی کودک می‏تواند خطر ایجاد کمبود مواد مغذی را به همراه داشته باشد، نحوه برنامه‏ریزی غذایی این کودکان باید با احتیاط بیشتری انجام شود.

هدف مراقب از رژیم غذایی کودک اوتیسم مانند هر کودک دیگری فراهم کردن مواد غذایی مورد نیاز بدن به منظور حفظ سلامت آنها در طول عمرشان است. کودک مبتلا به اوتیسم و خانواده آنها باید با یک تیم مراقبت ویژه که شامل متخصص تغذیه است همکاری کند. تیم باید کیفیت مواد مغذی موجود در رژیم غذایی کودک را ارزیابی کند، این موضوع را باید در نظر داشته باشید که کمبود مواد غذایی ممکن است حتی در صورت رشد مناسب هم وجود داشته باشد.

تیم مراقبت ممکن است برای فراهم کردن رژیم غذایی مناسب کودک اوتیسم به موانعی مانند عادت کردن کودک به رژیم غذایی خاص مواجه شود، با این حال در نهایت تغییر رژیم غذایی منجر به کاهش آلرژی، ابتلا به یبوست و سایر مشکلات گوارشی کودک می‏شود. علاوه بر این، کودکان مبتلا به علائم مشکلات گوارشی نسبت به افراد بدون مشکل (۷۰ درصد در مقابل ۳۰ درصد) دارای اختلالات خواب بیشتر، مشکلات رفتاری بیشتر و در مجموع کیفیت سلامت زندگی آنها در مقایسه با افراد نرمال کمتر است. هیچ ارتباطی بین علائم بیماری‏های گوارشی و نوع اوتیسم، جنس، نژاد یا IQ وجود ندارد.