تأثیر هوشمند سازی بر مصرف انرژی

مشکلات زیست محیطی و خطر اتمام منابع انرژی ناشی از استفاده بی‌رویه آن‌ها سبب شده است که در حال حاضر دولتمردان، سازمان‌ها و حتی مردم عادی به دنبال یافتن راهکارهای مختلف جهت مصرف بهینه انرژی باشند. در این میان بحث به کار گیری تجهیزات و مصالح با مصرف انرژی پایین و یا وسایل جهت کنترل و کاهش مصرف انرژی همواره مطرح بوده است.

آنچه مسلم‌ است یکی از دلایل روی کار آمدن و رونق تکنولوژی خانه هوشمند کاهش مصرف انرژی است. در واقع انواعی مختلفی از سیستم‌ BMS یا همان سیستم کنترل هوشمند و مدیریت انرژی ساختمان (Building Manangement Sysyem) که در خانه‌های هوشمند استفاده می‌شوند، می‌توانند بسته به نوعشان تا ۳۰ درصد مصرف بهینه انرژی را در پی داشته باشند.

چگونه هوشمند سازی خانه باعث کاهش مصرف انرژی می‌گردد؟

پاسخ این سؤال را باید در ویژگی‌های خانه هوشمند به خصوص ۳ خصوصیت زیر جستجو کرد:

۱. امکان کنترل و مدیریت از راه دور ساختمان

۲. نظارت هوشمند بر رفت‌وآمد افراد به داخل بخش‌های مختلف خانه و کنترل مصرف انرژی بر اساس مدت زمان توقف آن‌ها در هر بخش

۳. محاسبه و ذخیره‌سازی انرژی در بازه‌های زمانی مختلف

به عبارتی دیگر می‌توان گفت هوشمند سازی خانه سبب می‌شود کنترل و مدیریت به صورت غیر دستی و حتی غیرحضوری انجام گیرد که همین امر علاوه بر دقت و کیفیت بیشتر، مصرف انرژی را نیز به میزان قابل‌ملاحظه‌تری نیز کاهش می‌دهد.

 

روش‌ بهینه‌سازی مصرف انرژی از طریق هوشمند سازی خانه

همان‌طور که اشاره شد، هوشمند سازی خانه به طرق مختلف قابل پیاده‌سازی است و بر حسب سیستمی که استفاده می‌شود، تجهیزات لازم به کار می‌رود. این مسئله در بخش بهینه‌سازی مصرف انرژی تأثیر به سزایی دارد.

به سخن دیگر، همان گونه که روش مختلف هوشمند سازی خانه وجود دارد، طرق زیادی نیز هست که با به کار گیری آن‌ها در سیستم خانه هوشمند می‌توان مصرف انرژی را پایین آورد.

مهم‌ترین این روش‌ها به شرح زیر هستند:

مهم‌ترین راهکارهای کاهش مصرف انرژی در خانه هوشمند

۱. برنامه‌ریزی بهینه سیستم روشنایی

طبق برآوردها سیستم روشنایی ساختمان‌ها سهم زیاد از مصرف انرژی را به خود اختصاص داده‌اند. لذا برنامه‌ریزی در این بخش می‌تواند باعث کاهش قابل توجهی در مصرف انرژی شود.

یکی از بهترین راهکارهایی که می‌توان جهت کاهش مصرف انرژی از طریق هوشمند سازی سیستم روشنایی ساختمان استفاده کرد، نصب سنسور جهت تشخیص حضور افراد است. بدین منظور در مناطق مختلف ساختمان اعم از اتاق‌ها، آشپزخانه، راهروها، راه پله و دیگر بخش‌ها حسگر قرار داده می‌شود و سیستم روشنایی به طور خودکار با ورود و خروج افراد روشن یا خاموش می‌گردد.

همچنین می‌توان با اتوماتیک نمودن کرکر‌ه‌ها و پرده‌ها می‌توان میزان نور ورودی به داخل ساختمان را مدیریت کرد و در طول روز از نور خورشید برای روشنایی استفاده نمود.‌

از دیگر راه‌کارها در این زمینه می‌توان به ایجاد و تعریف پروفایل‌های گوناگون جهت تماشای تلویزیون، استراحت، مطالعه و غیره اشاره کرد.

 

۲. برنامه‌ریزی بهینه دمای محیط ساختمان

تنظیم دمای خانه نیز یکی دیگر از مواردی است که در مصرف انرژی نقش مهمی بازی می‌کند. در هر ساختمان وسایل سرمایشی و گرمایشی مختلفی وجود دارند تا دما را به میزان مورد علاقه سکنه برسانند.

معمولاً این تجهیزات در بیشتر ساعات شبانه‌روز بی‌وقفه روشن هستند که این امر سبب مصرف بیش از اندازه انرژی برق و گاز می‌شود.

اما با کمک سیستم خانه هوشمند می‌توان مدیریت تجهیزات گرمایشی و سرمایشی را به صورت خودکار درآورد. برای این کار کافی است دمای موردنظر و بهینه خود را به سیستم داد. پس از آن هنگامی که دمای درون خانه به آن عدد رسید، تا زمان کاهش یا افزایش دمای تعیین شده، دستگاه‌های سرمایشی یا گرمایشی به طور خودکار خاموش می‌شوند.

 

۳. برنامه‌ریزی مصرف انرژی در ساعات اوج مصرف

مدیریت استفاده از دستگاه‌های منزل در ساعات اوج مصرف از دیگر روش‌های بهینه سازی انرژی با کمک هوشمند سازی خانه به شمار می‌رود.

در این میان ناگزیر باید از برخی وسایل نظیر لامپ‌ها، دستگاه‌های سرمایشی یا گرمایشی استفاده کرد. برای این بهینه سازی این دستگاه‌ها می‌توان از روش قبل کمک گرفته و مصرف آن‌ها را کاهش داد.

اما برخی دیگر از دستگاه‌ها مانند ماشین لباسشویی، اتو، ماشین ظرف‌شویی و دیگر وسایل پرمصرف قابلیت برنامه‌ریزی دارند و می‌توان زمان استفاده از آن‌ها را برای ساعاتی غیر از ساعات اوج مصرف تنظیم کرد.

در موارد پیشرفته‌ حتی امکان تنظیم پریز برق نیز وجود دارد که با استفاده از آن‌ها دستگاه‌های پرمصرف در ساعات خاصی روشن نخواهند شد.

همچنین با اتصال سیستم سولار و تولید برق خورشیدی به خانه هوشمند هم می‌تواند از دیگر راه‌های مدیریت مصرف انرژی در ساعات اوج مصرف محسوب گردد.

 

سخن آخر

انعطاف‌پذیری بالا و انجام خودکار امور در سیستم خانه هوشمند سبب شده که به راحتی بتوان آن را با نیازهای گوناگون تطبیق داد. در این راستا روش‌های مختلفی جهت بهینه سازی انرژی وجود دارند که استفاده از آن‌ها علاوه بر کاهش مصرف انرژی، هزینه‌های مربوط به آن و نیز هزینه‌های تعمیراتی را تا حد زیادی می‌کاهد. همچنین از آنجایی که سیستم خانه هوشمند به صورت خودکار و غیر دستی انجام می‌گیرد، خطاهای انسانی را نداشته و از دقت و کیفیت بیشتری نیز برخوردار است.