انواع گز آردی
۱۵تیر
حدود ۴۵۰ سال پیش در اصفهان همزمان با عصر شکوفایی فرهنگ و تمدن ایران در دوره صفویه، گز توسط محمدعلی شکرچیان تولید شد. از آن زمان تا کنون گز به عنوان تنقلاتی شیرین و پرطرفدار در چهار استان کرمان، یزد، چهارمحال و بختیاری و به ویژه در اصفهان ساخته شده و سوغاتی این مناطق به حساب میآید. البته اصفهان با تولید ۹۰ درصد گز در ۴۵۰ واحد تولیدی قطب اصلی این محصول به شمار میآید. معمولاً ترکیبات اصلی گز در همه جا یکسان بوده که با افزودن موادی انواع گز به وجود میآید. ولی آنچه که در بین عموم مردم از انواع گز شهرت دارد، دو نوع گز معمولی (لقمه ای) و آردی است که در ادامه به بررسی تفاوت این دو و انواع گز آردی پرداخته میشود.
ساختار و مواد تشکیلدهنده گز آردی
دو ماده اصلی ترکیب گز آردی سفیده تخممرغ و شکر هستند که با انواع آجیل به خصوص پسته و بادام به همراه گلاب و هل یا عرق بیدمشک، ترنجبین مخلوط شده و طی فرآیند پختوپز به گز آردی تبدیل میشود.
البته در ترکیب بهترین و مرغوبترین گز آردی اصیل که معمولاً به صورت سفارشی در اصفهان تولید میگردد، از عصاره غذایی با ارزش و گران قیمتی به نام گز انگبین استفاده میشود. گز آردی که حاوی این ماده باشد، ارزش غذایی ۴ الی ۵ برابری نسبت به گز معمولی برخوردار است.
شهد انگبین یا گز انگبین عصاره درختچهای به همین نام در خوانسار اصفهان بوده و در واقع نام گز هم اقتباس گرفته از این ماده است.
این شهد، حاصل تغذیه حشرهای کوچک از شیره پرورده درختچه انگبین بوده که در اواخر شهریور به صورت دانههای کوچک زرد رنگ و براقی مثل ارزن قابل مشاهده است. گز انگبین جز معدود موادی بوده که دارای فروکتوز طبیعی است.
انواع گز
- گز آردی
- گز لقمهای
- سوهان گزی
- گز شکلاتی
- گز کمکالری
- گز پروبیوتیک
تفاوت گز معمولی با انواع گز آردی
نکته جالب و برخلاف تصور بیشتر مردم، فرق بین گز آردی و گز معمولی فقط در نحوه بستهبندی آنها است.
در واقع پروسه تولید و ساختار گز آردی با گز معمولی کاملاً مشابه است. فقط در انتها و موقع شکلدهی به خمیر، گز به اشکال گوناگون نظیر مربع، دایره و غیره تبدیل میشود.
در هنگام بستهبندی به جای استفاده از پوشش پلاستیکی به منظور حفظ رطوبت و جلوگیری از خشک شدن گز، آن را در آرد فراوان میغلتانند.
انواع گز آردی
- گز آردی پستهای
- گز آردی بادامی
- گز آردی مخلوط
- گز آردی بستهبندی
- گز آردی فلهای
- گز آردی بیدمشکی
- گز آردی انگبینی
- گز آردی ترنجبینی
- گز آردی گل ریز
- گز آردی گل درشت
ارزش غذایی انواع گز آردی
گز آردی حاوی مقادیر مناسبی پروتئین از منبع تخممرغ و دیگر مواد آلی، معدنی و ویتامینها از آجیل درون خود بوده که به علت داشتن طعم شیرین و دلچسب، شهرت جهانی کسب کرده است.
همچنین وجود موادی مثل انگبین و شیرخشت، هل، گلاب و غیره خواص فراوانی به انواع گز آردی بخشیده است؛ به طوری که مصرف آن برای معده، کبد، کلیه و دیگر ارکان بدن سودمند خواهد بود.
خاصیت تببری، رفع یبوست، دفع صفرا و نیز کمک به درمان خارش شدید از دیگر فواید مصرف انواع گز آردی به شمار میآیند.
ویژگیهای انواع گز آردی
آنچه انواع گز آردی را از گز معمولی متمایز میکند، عدم چسبیده شدن به دندان در موقع خوردن است که سبب شده انواع گز آردی طرفداران فراوانی داشته باشند.
علاوه بر این ماندگاری و امکان نگهداری طولانی مدت انواع گز آردی این ماده را از سایر تنقلات شیرین جدا کرده است.به نحوی که انواع گز دارای رتبه اول در نگهداری به صورت درازمدت در میان تنقلات به خصوص شیرین هستند.
از طرفی دیگر در ترکیبات انواع گز آردی، مواد غذایی کم ارزش نظیر روغن و نشاسته و نیز مواد نگهدارنده و غیرطبیعی شیمیایی، انواع رنگ دهندهها و طعمدهندههای مصنوعی وجود ندارد.
طرز تهیه گز آردی خانگی
مواد لازم تهیه انواع گز آردی
شکر: ۲۵۰ گرم
آب: ۱ پیمانه
سفیده تخممرغ: ۵ عدد
گلاب: ۱ قاشق سوپخوری
مغز پسته: ۱۵۰ گرم
گلوکز مایع ( بادکا ):۱ پیمانه سرخالی
مرحله به مرحله تهیه گز آردی خانگی
۱. شکر و آب در قابلمه گذاشته و روی حرارت قرار داده دهید.
۲. پس از حل کامل شکر در آب، بادیکا یا همان گلوکز مایع را افزوده و با قاشق چوبی به خوبی مخلوط کنید تا شهد به صورت آبنبات کشی درآید. انجام صحیح این مرحله بسیار مهم است. جهت آزمایش آماده بودن شهد، مقداری شهد بر روی تکهای یخ بریزید. چنانچه شکننده بود، شهد حاضر است.
۳. اکنون ظرف را از روی حرارت برداشته ولی کماکان به هم زدن ادامه دهید.
۴. سفیده تخممرغ را در ظرفی جداگانه ریخته و با همزمان آنقدر بزنید تا فرم بگیرد. سپس گلاب را به آن اضافه کرده و دوباره هم بزنید.
۵. چند قاشق از شهد آماده را به مخلوط سفیده تخممرغ و گلاب افزوده و مخلوط کنید.
۶. در این مرحله همه مخلوط سفیده تخممرغ و گلاب را در ظرف شهد ریخته و ده دقیقه هم بزنید.
۷. در مرحله بعدی قابلمه را روی حرارتی که شعلهپخشکن دارد، قرار داده، سپس مواد را با همزن برقی مخلوط کنید. در اینجا میتوان مغز دلخواه را به خمیر گز اضافه کرد.
۸. در پایان از خمیر به دست آماده تکههای کوچک برداشته، سپس درون آرد بغلطانید و با کاردک فرم دهید.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.