اشو انگبین

۱۴مرداد

عسل به عنوان یکی از نخستین مواد شیرین کننده در تاریخ بشر شناخته می شود که حاوی قندهایی نظیر گلوکز، فروکتوز و همچنین مواد معدنی مانند منیزیم، کلسیم، پتاسیم، کلریدسدیم، گوگرد، آهن، فسفات و در حد کمی نیز مس، ید و روی است. علاوه بر این عسل ها با توجه به نوع و کیفیتشان از نسبت های گوناگون ویتامین هایی همچون B1 ، B2 ، B6 ، B3 ، B5 و C  نیز برخوردارند. بنابراین می توان گفت در حال حاضر زنبورهای عسل یکی از بخش های اساسی و اصلی اقتصاد کشاورزی سالم به شمار می آیند. خاصیت میکروب کشی عسل یکی از ویژگی های مهم دیگر آن است و به همین خاطر به عنوان یک ضدعفونی کننده طبیعی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. خوب است بدانید واژه عسل یک واژه عربی است که معادل فارسی آن برابر با انگبین است. گفتنی است ایران هشتمین تولید کننده انگبین در دنیا محسوب می شود. اشو انگبین یکی از تولیدکنندگان عسل طبیعی در ایران است که انواع عسل طبیعی را به بازار عرضه می کند. در ادامه در خصوص ویژگی های این ماده غذایی ارزشمند و همچنین محصولات با کیفیت اشو انگبین توضیحاتی را ارائه خواهیم داد.

• روند تولید عسل توسط زنبورهای عسل

عسل ماده غذایی فوق العاده ارزشمندی است که روند تولید بسیار جالبی دارد. به این صورت که زنبورهای عسل در ابتدا توسط خرطوم کوچک خود، شهد گل ها را مکیده و آن را از طریق دهان به کیسه بسیار کوچکی موسوم به کیسه عسلی وارد می‌کنند. این کار را تا زمانی ادامه می دهند که میزان شهد جمع‌آوری شده به حدود ۴۰ میلی‌گرم برسد، در این صورت گل‌ها را رها کرده و به طرف کندو پرواز می‌کنند. گفتنی است به منظور تولید یک کیلو عسل، زنبورها باید شهد ۲۰ میلیون گل را جمع آوری کرده و به کندو برسانند. زنبور عسل برای تهیه عسل از شهد یک نوع گل ثابت استفاده می کند و تا زمانی که مشغول جمع آوری شهد یک گل است، روی سایر گل‌ها نمی‌نشیند. زنبورهای عسل قبل از این که شهد را به کندو  برسانند، در میانه راه مقداری از آب شهد را جذب می‌ نمایند و از آنجایی که شهد گل‌ها از ۵۰ تا ۸۰ درصد آب تشکیل شده اند،‌ با این عمل میزان رطوبت آنها را به حدود ۱۷ تا حداکثر ۲۵ درصد می‌رسانند، بنابراین می توان نتیجه گرفت از هر ۳ گرم شهدی که زنبور های عسل با خود به کندو می‌آورند، تنها یک گرم عسل خالص به دست خواهد آمد. البته لازم به ذکر است در مناطق شمالی کشور که رطوبت هوا زیاد است عسل از آب بیشتری برخوردار بوده و به اصطلاح آبکی می باشد ولی عسل مناطق کوهستانی آب کمتری خواهد داشت و در نتیجه سفت تر خواهد بود. مزه، عطر، طعم،خواص، رنگ و بوی عسل تنها به گل هر منطقه بستگی دارد و هیچ ربطی به نژاد زنبور عسل ندارد، بلکه نوع نژاد فقط در پرکاری و کم‌کاری تاثیر می گذارد. از فرآورده ‌های دیگر زنبور عسل می‌توان به موم، بره موم ، ژله رویال، گرده و زهر اشاره کرد که هر کدام از آنها دارای کاربردهای مختص به خود هستند.

• علت شکرک زدن عسل طبیعی

در خصوص علت شکرک زدن عسل طبیعی باید گفت زنبورهای عسل، یک نوع آنزیم دیاستاز به نام انورتاز را نیز به شهد گل اضافه می‌کنند که این آنزیم همراه با مواد قندی و نشاسته ‌ای که مقدار زیادی از وزن عسل را تشکیل می‌دهند، عامل اصلی متبلور شدن یا همان شکرک ‌زدن عسل محسوب می شوند. بنابراین این باور که عسل غیرطبیعی شکرک می‌زند غلط است، چرا که علت متبلور شدن و رسوب دادن عسل طبیعی وجود دیاستاز و همچنین کربوهیدرات ها در ترکیبات آن می باشد. در واقع دیاستاز، ‌ذرات بسیار ریز عسل را جذب خود کرده و باعث ته ‌نشین شدن آن می ‌شود. هر چقدر میزان گلوکز عسل بیشتر باشد، زودتر متبلور و ته‌ نشین خواهد شد. گفتنی است خاصیت شکرک زدن فقط در عسل‌ های خالص و طبیعی وجود دارد زیرا تنها عسل ‌های طبیعی هستند که از دیاستاز برخوردارند. همچنین مدت زمان شکرک زدن یا متبلور شدن عسل به نوع گل بستگی دارد مثلا عسل اقاقیا بعد از چهار سال شکرک می زند. اغلب مردم در کشورهای اروپایی عسلی را انتخاب می کنند که سفت و متبلور شده باشد.

• تشخیص عسل طبیعی از غیرطبیعی

طبیعی و یا غیرطبیعی بودن عسل را نمی توانید صرفا از راه مزه کردن تشخیص دهید. بلکه بیشتر از روی ظاهر و بوی عسل می توان به اصل بودن یا نبودن آن پی برد. تقلب در تولید عسل معمولا از دو طریق انجام می گیرد:

تغذیه زنبور عسل با شکر

در فصول شهد گل ها و زمانی که جمع آوری شهد از بیرون کندو جریان دارد، بعضی افراد سوجو ،کندو را با شربت شکر تغذیه می کنند که این عمل تقلب درتولید عسل به شمار می آید. با انجام آزمایشاتی نظیر اندازه گیری ساکارز (قند شکر) در عسل ، می توان به این موضوع پی برد. میزان ساکارز در عسل طبیعی ایرانی نباید از ۵ درصد بیشتر باشد، البته پس از برداشت عسل در پاییز جهت ذخیره غذایی زنبوران در زمستان آنها را با شربت شکر تغذیه می نمایند که یک امر عادی و لازم محسوب می شود. گاهی نیز در ابتدای فصل بهار جهت کمک به رشد کلنی زنبور از این تغذیه استفاده می شود. اما هر دو شربت شکر فوق تنها توسط زنبور مصرف می شود و به هیچ عنوان وارد عسل برداشت شده نمی شود.

ساخت عسل بدون دخالت زنبور

عده ای نیز با شکر، آب و اسانس خود و بدون دخالت زنبور،  اقدام به ساخت عسل تقلبی می نمایند و حتی این محصول را با ادعای طبیعی بودن به قیمت زیادی در بازار به فروش می رسانند. البته این نوع از عسل تقلبی را علاوه بر تشخیص آزمایشگاهی تا حد زیادی می توان بدون هیچ ابزار دیگری تشخیص داد. برای مثال عسل تقلبی دست ساز با گذاشتن در دهان مانند آب نبات سفت باقی می ماند و دیر حل و جذب می شود این در حالی است که عسل طبیعی فورا با بزاق دهان ترکیب شده و توسط مخاط دهان و رگ های زیر زبانی جذب می شود. متاسفانه عرضه این ماده به عنوان عسل نه تنها حرفه زنبورداری را زیر سوال می برد بلکه باعث به خطر افتادن سلامت مصرف کنندگان نیز خواهد شد.

• ویژگی های عسل طبیعی و خالص
• عسل خوب، خالص و طبیعی بیشتر به رنگ کهربایی تیره یا همانند عقیق است اما هر چقدر هم که رنگ آن روشن باشد، باز هم نمی توان از پشت شیشه آن چیزی را مشاهده کرد. چرا که به دلیل کلوئیدی بودن عسل طبیعی، نور مستقیما از آن عبور نکرده و تصاویری که از پشت شیشه دیده می شود بسیار ناواضح و نامشخص هستند. اما عسل تقلبی که از باتکا (گلوکز تجاری) تهیه می شود همانند شیشه رنگی عمل کرده و به راحتی می توان اشیا را از پشت آن مشاهده کرد.
• عسل طبیعی باید سفت باشد و اصطلاحاً کش بیاید، به طوری که اگر قاشقی از آن برداشته شود قطرات آن به صورت باریکه ای ممتد سرازیر شود.

روش های ساده دیگری نیز برای تشخیص عسل واقعی از تقلبی بدون استفاده از ابزار آزمایشگاهی وجود دارد. مثلا براساس چسبندگی و یا خاصیت حلالیت در آب سرد می توان به خالص بودن یا نبودن آن پی برد. به این صورت که اگر قطره‌ای از عسل طبیعی را در آب سرد بریزیم حالت چسبندگی خود را حفظ نموده و به سرعت حل نخواهد شد اما چنانچه لبه ‌های قطره یا رشته جریان باریک عسل در زمان ریزش از هم بپاشد، به احتمال زیاد عسل تقلبی است و یا این که حاوی مقدار زیادی آب است.

• برخی از مهم ترین خواص درمانی عسل

– همانطور که در ابتدای مقاله نیز به آن اشاره شد عسل دارای خواص آنتی بیوتیکی و میکروب کشی است.

– عسل برای درمان ناراحتی های معده بسیار مفید است. امروزه ثابت شده که عسل از رشد باکتری هلیکو باکتر پیلوری که مسئول اصلی پیدایش زخم معده  و بسیاری از بیماری های دیگر معده است جلوگیری می کند. خوردن عسل همچنین التهاب معده ناشی از مصرف الکل را کاهش می دهد.

– عسل می تواند اثرات ناشی از مواد سرطان  زا را کاهش دهد.

– مصرف انگبین می تواند در درمان بیماری قانقاریا ( در این بیماری خون به عضو نمی رسد و عضو دچار فساد می شود) مفید بوده که هم از مرگ و هم از قطع عضو جلوگیری می کند.

–  جالب است بدانید عسل حتی سریع تر از پانسمان زخم، به درمان سوختگی بدن کمک می کند. با مصرف عسل در هنگام سوختگی بدن، میزان درد، جراحت و کشیدگی بافت کاهش یافته و محل سوختگی  نیز با سرعت بیشتری بهبود می یابد.

– عسل یک غذای بسیار مقوی و انرژی‌زا محسوب می شود و به کمک دیاستازهایش چربی ‌های اطراف قلب را آب می‌کند. به همین خاطر به سالخوردگان و بیماران قلبی توصیه می‌شود تا در رژیم غذایی خود حتما این ماده غذایی مفید را بگنجانند.

– انگبین به راحتی هضم می شود، زیرا مولکول های قند موجود در آن می توانند به راحتی به سایر قندها تبدیل گردند، به همین دلیل است که حتی حساس ترین معده ها نیز می توانند این ماده غذایی را به سادگی هضم کنند.

– انگبین یک منبع غنی از آنتی اکسیدان است و همانطور که می دانید آنتی اکسیدان ها نقش بزرگی در جلوگیری از سرطان و همچنین بیماری های قلبی دارند.

– هرچند انرژی انگبین بسیار بالاست، اما سطح کالری آن در مقایسه با سایر مواد قندی ۴۰% کمتر است، بنابراین به وزن بدن شخص اضافه نمی کند.

– عسل به سرعت در خون پخش می شود، در واقع زمانی که با میزان مناسبی آب مخلوط می گردد، پس از ۷ دقیقه می تواند در جریان خون پخش شده و با آزادسازی مولکول قند به عملکرد بهتر مغز که اصلی ترین مصرف کننده قند در بدن محسوب می شود، کمک نماید و در این صورت مانع بروز خستگی شود.

– مصرف انگبین به تمیز شدن خون کمک کرده و در سلامت و ساخت عوامل خونی مؤثر است.

عسل ها با توجه به شهد گلی که زنبور عسل برای تولید آنها از آن استفاده کرده است دارای خواص گوناگونی هستند که در پایان این توضیحات خوب است فواید هر کدام از انواع عسل را در محصولات با کیفیت اشو انگبین در تصویر زیر مشاهده نمایید.