تاریخچه حضور و غیاب

تاریخچه حضور و غیاب افراد در محل کارشان به قرن ۱۹ میلادی باز می گردد. در آن زمان بیشتر مردم ساکن در شهرهای اروپایی و آمریکایی به عنوان یک کارگر و یا کارمند در کارخانه ها و سازمان ها مشغول به کار بودند و نظارت بر تردد و ساعت حضور و غیاب آنها یک امر بسیار مهم تلقی می شد. در واقع در این دوره از تاریخ حجم کار در کارخانه ها و سازمان ها به قدری افزایش یافته بود که صاحبان این مشاغل به جهت بهبود عملکرد پرسنل و افزایش سود خود نیاز مبرم به نظارت و تجزیه و تحلیل دقیق کارکرد آنها داشتند.

از این رو ایده به ثبت رساندن ساعت حضور و غیاب کارکنان مطرح گردید. اما در ابتدا ساعت های کاری کارمندان به صورت دستی به ثبت می رسید که در این روش احتمال بروز اشتباه بالا بود. بنابراین نیاز به یک راه حل جدید و قابل اطمینان برای ثبت تردد پرسنل احساس شد که در نتیجه آن، به تدریج و با پیشرفت تکنولوژی و پیدایش ساعت های زمان، انواع دستگاه های حضور غیاب اختراع گردید. در ادامه به تاریخچه حضور و غیاب از ابتدا تا کنون می پردازیم.

دستگاه حضور و غیاب (ساعت باندی)

در سال ۱۸۸۸، فردی به نام ویلارد باندی که یک جواهر فروش اهل آبرن نیویورک بود، توانست دستگاه کلید و نوار کاغذی را اختراع کند. دستگاه حضور و غیاب او در واقع یک نوع ماشین ثبت زمان بود و شامل چرخ دنده های متعددی می شد که از طریق حرکت ساعت کنترل می شدند. این ماشین حضور و غیاب اولیه به جای استفاده از کارت برای ثبت تردد پرسنل از چاپ دقیق زمان بر روی یک نوار کاغذی استفاده می کرد.

شماره پرسنلی کارمندان از قبل بر روی این نوار کاغذی چاپ شده بود و هر شخص تنها با وارد کردن شماره کلید اختصاصی خود در ماشین، ساعت کاری خود را ثبت می نمود. همین پیشرفت اولیه در آن زمان توانست احتمال تقلب را کم کند و به کارگران و کارفرمایان اطمینان خاطر بیشتری بدهد.

دستگاه حضور و غیاب دی

در همان سال ۱۸۸۸ نوع دیگری از ماشین حضور و غیاب توسط دکتر الکساندر دی اختراع گردید که به دستگاه حضور و غیاب دی معروف شد. دکتر دی در این مدل از دستگاه های حضور و غیاب به هر یک از پرسنل، شماره های منحصر به فردی را  اختصاص داده بود و این شماره ها را بر روی یک شماره گیر بزرگ دایره شکل تعبیه کرده بود. نحوه عملکرد این ماشین به این صورت بود که کارگران به منظور ثبت ساعات کاری خود، در گام اول بازوی اشاره گر را بر روی شماره خود حرکت می دادند و بعد از آن اشاره گر را بر روی شماره مورد نظر می فشردند. در نتیجه این امر ساعت ورود و خروج آنها بر روی کاغذهای درون دستگاه چاپ می گردید.

 

دستگاه حضور و غیاب روچستر

در سال ۱۸۹۴ دانیل ام کوپر توانست نخستین ماشین حضور و غیاب کارتی را اختراع کند که این دستگاه با نام ساعت حضور و غیاب روچستر شهرت پیدا کرد. این دستگاه چوبی در بر گیرنده یک ساعت و یک نوع چرخ بود و می توانست ساعت ورود و خروج  افراد را بر روی یک کارت  ساعت چاپ نماید. این کارت از جنس مقوا و به شکل مستطیل بود و روزهای هفته نیز از قبل بر روی آن چاپ شده بود. هر یک از روزهای هفته از دو بخش ورود و خروج برای صبح و بعد ازظهر تشکیل می شد.

هر کدام از کارکنان یک کارت ویژه برای خود داشتند و با وارد کردن آن درون دستگاه و فشردن اهرمی که برای چاپ ساعت تردد بر روی آن تعبیه شده بود، ساعت ترددشان به ثبت می رسید. البته لازم به ذکر است که کنترل چاپ صحیح ساعات ورود و خروج در ستون مورد نظر در آن زمان به صورت دستی انجام می گرفت. شرکت های دارنده این دستگاه به آسانی قادر بودند در پایان هر هفته میزان کارکرد هر کارمند را محاسبه نموده و با توجه به آن حقوق پرسنل را پرداخت نمایند.

دستگاه های حضور و غیاب در IBM

پس از اختراعات اولیه دستگاه های حضور و غیاب که به طور مختصر در مورد آنها توضیح داده شد، از سال ۱۹۱۱ تولید انبوه ماشین های حضور و غیاب آغاز شد و در دهه ۱۹۲۰ تقریبا بیشتر کارخانه ها و ادارات دست نوشته های ساعات کاری پرسنل را با این دستگاه ها جایگزین کردند. همچنین با توجه به اهمیت این موضوع در شرکت IBM ، دستگاه های حضور و غیاب در مدت زمان کوتاهی به گونه ای توسعه یافتند که تنظیم و کنترل صحت ورود داده ها در بخش های ورود و خروج کارت ها نیز به صورت اتوماتیک انجام می گرفت. به این ترتیب آنها توانستند وضعیت کاری کارمندان را با دو رنگ متمایز به منظور تعیین اضافه کاری و یا کسر کار مستقیما بر روی کارت حضور و غیاب ثبت کنند.

 

دستگاه حضور و غیاب تمام اتوماتیک

نخستین دستگاه حضور و غیاب تمام اتوماتیک مربوط به سال ۱۹۳۸ می باشد. در این دستگاه جدید روز و ساعات کارکرد کارمندان به صورت افقی در یک خط به چاپ می رسید. با استفاده از این روش نوین و انقلابی، محاسبه ساعت کارکرد کارمندان بسیار آسان و سریع شد. وسیله ای که در این دستگاه تعبیه شده بود این سیستم را قادر به ثبت زمان بر حسب دقیقه می کرد و به این ترتیب ثبت حضور و غیاب پرسنل به صورت دقیق تر به انجام می رسید.

در حال حاضر نیز با پیشرفت روزافزون تکنولوژی شاهد نسل جدیدی از دستگاه های حضور و غیاب هستیم که به جای استفاده از کارت مقوایی که هر ماه نیاز به تعویض دارد، از کارت دائمی که دارای شماره شناسایی حک شده هر یک از پرسنل است، استفاده می کند. این کارت های دائمی را با استفاده از بارکد، مغناطیس، پروکسی و یا مایفر می توان ساخت.

دستگاه های حضور و غیاب بیومتریک یکی از جدیدترین انواع ماشین های کنترل تردد کارمندان هستند که از طریق اسکن اثر انگشت و یا سایر اعضای بدن افراد نظیر چهره، چشم و یا صدا اطلاعات اشخاص را به ثبت می رسانند.