آشنایی با خواص نخود

11نوامبر

نخود یکی از قدیمی ترین محصولات زراعی کشت شده در دنیاست. شواهد باستان شناسی نشان می دهد که این گیاه در خاورمیانه ۷،۵۰۰ سال پیش کشت می شده است. در یونان باستان آن را به عنوان غذای اصلی و یا دسر و حتی به صورت خام استفاده می کردند. در روم باستان نیز نخود را درون غذایی شبیه به آبگوشت می ریختند و یا به عنوان میان وعده به صورت پخته شده مصرف می کردند. برخی از مردمان باستان حتی معتقد بودند که نخود ارزش دارویی بسیار بالایی دارد. از لحاظ تغذیه نیز می توان گفت نخود ها به طور طبیعی دارای چربی کم هستند و در عین حال سرشار از پروتئین، فیبر و کربوهیدرات ها می باشند. آنها همچنین حاوی مقادیر بالای چندین ماده معدنی مهم نظیر فسفر، منیزیم، آهن و روی هستند. بنابراین به طور کلی می توان از نخود به عنوان یک ماده غذایی بسیار سالم یاد کرد. آشنایی با خواص نخود موضوعی است که می خواهیم در این مقاله به آن بپردازیم.

ارزش غذایی نخود

نخود دارای چندین مزیت بالقوه برای سلامتی است و در ترکیب با غلات و دیگر مواد غذایی، می تواند جهت درمان برخی از بیماری های مهم مانند بیماری های قلبی عروقی، دیابت نوع ۲، بیماری های گوارشی و برخی از سرطان ها اثرات مفیدی داشته باشد. نخود همچنین منبع خوبی از ویتامین های مهمی نظیر ب۶، ب۵ ، ب۲ (ریبوفلاوین )، ب۱ (تیامین )، ویتامین آ، بتا کاروتن و مقدار کمی هم ویتامین ث است. به دلیل ارزش غذایی بالای نخود در سراسر جهان تقاضای فزاینده ای برای مصرف آن وجود دارد. به خصوص در مناطق گرمسیری نیمه خشک، نخود یکی از اجزای مهم رژیم های غذایی مردم محسوب می شود، چرا که دسترسی افراد در این مناطق به پروتئین های حیوانی بسیار پایین است. این نوع از حبوبات همچنین برای تامین پروتئین گیاه خواران نیز بسیار مناسب و مفید است. نخود فاقد کلسترول بوده و منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها، اسیدفولیک، نشاسته، فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی مثل کلسیم، روی، فسفر و پتاسیم محسوب می شود. نخودها در رنگ های زرد، سبز و سیاه موجود هستند، نخود زرد بیشتر متعلق به خاورمیانه و آمریکای شمالی است و نخود سیاه نیز در هند، پاکستان و اتیوپی یافت می شود. در ادامه در رابطه با خواص بی نظیر نخود در حفظ سلامتی بدن و درمان بیماری ها بیشتر توضیح خواهیم داد.

• تقویت و افزایش رشد مو

اگر مشکل ریزش مو دارید به شما پیشنهاد می کنیم که نخود را در برنامه غذایی خود بگنجانید. ویتامین های موجود در این ماده غذایی ارزشمند به همراه امگا۶ می تواند به طور موثری رشد مو را بهبود دهد. مواد مغذی موجود در نخود همچنین پوست سر را سالم نگه داشته و منجر به افزایش گردش خون  در آن می شود. پروتئین و منگنز موجود در آن نیز به جلوگیری از سفید شدن مو کمک می کند.

• حفظ زیبایی پوست

منگنز موجود در نخود موجب بهبود سلامت پوست شده و خطوط چین و چروک را کاهش می دهد. در تولید بسیاری از محصولات زیبایی پوست نیز از منگنز استفاده شده است. در واقع منگنز به پوست کمک می کند تا انرژی لازم جهت مبارزه با هجوم رادیکال های آزاد را تولید نماید. علاوه براین منگنز به عنوان یک کاتالیزور جهت تامین انعطاف پذیری و درخشانی پوست عمل می کند. از سوی دیگر مطالعات پزشکی نشان می دهد که استفاده منظم از نخود می تواند لکه های سفید ناشی از لکودرما که یک بیماری پوستی است را کاهش دهد.

• کاهش وزن

همانطور که گفته شد فیبر موجود در نخود زیاد است و مصرف آن موجب می شود که شما دیرتر احساس گرسنگی کنید. تحقیقات نشان می دهد که خوردن فیبر به کاهش وزن کمک می کند. نخود علاوه بر حفظ سطح قند خون، کالری بسیار کمی نیز دارد. بنابراین، غذای مناسبی برای افرادی است که سعی می کنند عادت های غذایی خود را کنترل کرده تا وزنشان کاهش یابد.

• سلامت دستگاه گوارش و افزایش هضم

فیبر موجود در نخود علاوه بر کمک به کاهش وزن، نقش مهمی در افزایش سوخت و ساز بدن و بهبود سیستم گوارشی دارد. علاوه بر این فیبر به افزایش سطح باکتری های سالم معده کمک کرده و باکتری های ناسالم را از بین می برد. نخود در درمان یبوست نیز بسیار مفید است.

• حفظ قند خون

کربوهیدرات های ساده به سرعت موجب افزایش قند خون می شوند که به نوبه خود منجر به نوسانات انرژی در بدن خواهد شد. اما خوشبختانه کربوهیدرات های موجود در نخود از نوع کربوهیدرات های پیچیده هستند که دقیقا مخالف کربوهیدرات های ساده عمل کرده و به حفظ قند خون بدن کمک می کنند.

• بهبود سلامت قلب و عروق

نخود می تواند با کاهش مقدار کلسترول بد در بدن به بهبود سلامت قلب کمک کند. نخود دارای دیس لپیدمی است که سبب جلوگیری از تجمع کلسترول در بدن می شود. در واقع تعادل صحیح کلسترول بدن منجر به مقابله با برخی از مشکلات قلبی عروقی نظیر فشار خون بالا و یا پایین می شود. از طرف دیگر فیبر موجود در نخود تمام چربی های اضافی اطراف اندام های حیاتی نظیر قلب را کاهش می دهد. شایان ذکر است نخود به دلیل داشتن فولات زیاد، سطح اسید آمینه بدن را کاهش می دهد که این امر منجر به کاهش بیماری و حمله های قلبی می گردد.

• حفظ سلامت زنان

یکی از دوران های مهم زندگی زنان بارداری است و در صورت رعایت نکردن رژیم غذایی منجر به افزایش وزن قابل توجهی می شود. مقدار کمی از نخود می تواند ویتامین ها و مواد مغذی ضروری برای زنان باردار را تامین نماید. همچنین فولات موجود در نخود یک ماده ضروری برای زنان باردار بوده و مصرف آن برای رشد صحیح و کامل مغز جنین لازم است. از طرف دیگر مواد شیمیایی گیاهی یا ساپونین موجود در نخود نیز منجر به پیشگیری سرطان سینه و پوکی استخوان در زنان می شود. همچنین به منظور پایین آوردن ایجاد گرگرفتگی در دوران یائسگی مصرف نخود توصیه می شود.

• بهبود سلامت چشم

احیای سلامت چشم در روزگاری که بیشتر افراد از موبایل و کامیپیوتر استفاده می کنند بسیار حائز اهمیت است. مصرف روزانه نخود می تواند به بهبود بینایی شما کمک می کند. در واقع نخود حاوی ویتامین آ است که ویتامین اصلی برای غشا مخاطی، پوست و چشم ها به شمار می آید.

• سلامت استخوان

از آنجایی که نخود سرشار از کلسیم، آهن، مواد مغذی و ویتامین است به این ترتیب برای سلامتی و تقویت استخوان بسیار مفید خواهد بود و مصرف روزانه آن می تواند از پوکی استخوان، مشکلات مفاصل و کمر درد جلوگیری کند. نخود همچنین حاوی فسفات است. کلسیم و فسفات، در کنار هم اجزای حیاتی برای ساختار استخوان به شمار می آیند.

• تنظیم خواب

نخود منبع غنی از اسید آمینه، تریپتوفان و سرتونین است که تمامی این موارد تاثیر مهمی در تنظیم خواب و همچنین اصلاح خلق و خوی افراد دارد. گفتنی است مصرف تریپتوفان در شب، موجب ایجاد آرامش در افراد می شود. کولین یکی دیگر از مواد مغذی موجود در نخود است که در بهبود کیفیت خواب بسیار موثر بوده و  منجر به افزایش حرکت ماهیچه ها و همچنین بهبود حافظه می گردد.

• جلوگیری از سرطان

استفاده منظم از نخود در رژیم غذایی به کاهش ابتلا به رشد علائم سرطانی کمک کرده و از تکثیر و گسترش سلول های سرطانی جلوگیری می کند. با توجه به مطالعات صورت گرفته این نوع از حبوبات در به حداقل رساندن علائم سرطان روده بزرگ بسیار موثر است. نخود رشد باکتری های سالم را با متعادل سازی سطح پ هاش بدن افزایش خواهد داد که به طور قابل توجهی التهاب بدن را به حداقل می رساند.

• درمان سنگ کلیه و یرقان

مصرف نخود به همراه عسل می تواند از بروز سنگ کلیه جلوگیری کند. علاوه بر آن مصرف ترکیبی از نخود، شکر و آب برای درمان یرقان و استفراغ مربوط به آن نیز توصیه می شود.

• افزایش خاصیت قلیایی بدن

بنشن ها خاصیت قلیایی دارند و این خاصیت به متعادل سازی سطح ph بدن کمک می کند. به این ترتیب هرچه این سطوح متعادل باشد، تولید سموم بدن نیز کاهش می یابد.

• کمک به سیستم ایمنی بدن

نخود منبع بسیار خوبی از آهن است. آهن به انتقال اکسیژن در بدن و در نتیجه تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. می توان گفت مصرف نخود به طور کلی برای متابولیسم خوب بدن، لازم و ضروری است. منگنز موجود در نخود نیز جهت تولید انرژی در بدن مفید بوده و به همراه آنتی اکسیدان ها منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.

• پاکسازی کبد

حبوباتی نظیر نخود حاوی مولیبدن هستند که این ماده برای سم زدایی بدن و پاکسازی کبد ضروری است. مولیبدن همچنین از تپش قلب، سردرد و سرگیجه جلوگیری  می کند.