طرز تهیه چای سیاه

24نوامبر

چای سیاه ، این زیبای خوش طعم و دوست داشتنی در زندگی همه ما ایرانیان نقش بسزایی دارد. وقتی بعد از ظهر، خسته از فشار روزانه، می‌نشینی و به خودت استراحتی کوتاه میدهی تا استرس و خستگی روز را از تن به در کنی، تنها یک فنجان چای است که همراه همیشگی توست تا بتوانی انرژی رفته را باز گردانی.

چای سیاه که در کشورهای مختلفی از جمله ایران، آرژانتین، ژاپن، ترکیه، اندونزی، چین، سریلانکا و … کشتی انبوه دارد، پس از آب، دومین نوشیدنی پرطرفدار دنیاست که حتی گوی سبقت را از قهوه نیز ربوده است. شکی نیست که برای تهیه این نوشیدنی پرخاصیت اما پردردسر، زحمات زیادی کشیده می شود (حدود ۴ سال برای برداشت چای زمان لازم است !) تا مصرف کننده بتواند به راحتی آن را دم کند و از عطر و بویش لذت ببرد.

نوشیدنی خوش طعمی که چندبار در طول روز می نوشیم، دارای مواد معدنی فوق العاده ای مانند کلسیم، پتاسیم، منیزیم، کافئین و … است که نیازهای روزانه‌ بدن به مواد معدنی را تا حدی رفع می کند و آرامبخش جسم و جان فرد می شود. به خصوص چای ایرانی که در جهان شناخته شده است و طرفداران زیادی دارد.

مراحل تهیه چای سیاه:

برگ های سبز چای طی چند مرحله از حالت برگ خیس و مرطوب، به شکل چای مصرفی ما درمی‌آیند که در این مقاله به توضیح آن می پردازیم.

• مرحله اول: پلاس کردن

پس از شناسایی برگ های چای و چیدن آن ها، باید برگ ها از حالت طبیعی خود خارج و پژمرده و بی آب شوند. این عمل با ۲ روش طبیعی و مکانیزه امکان پذیر است. در روش طبیعی، برگ ها زیر حرارت نور خورشید قرار میگیرند و به شکل سنتی در دمای بالای تابستان طی ۴تا۵ روز خشک می شوند. اما در روش مکانیزه، با استفاده از ماشین های خشک کن، برگ ها را مرحله به مرحله خشک می کنند و این کار به زمان زیادی نیاز ندارد و فرایند این کار طبق نظر کارشناس مسئول، زمان بندی می شود.

• مرحله دوم: مالش دادن

پس از خشک کردن اولیه برگ های چای، حالا نوبت به مالش آنها می رسد. حتما برایتان سوال می شود که مالش چای به چه معناست؟ وقتی چای خشک می شود، در چند مرحله مالش داده می شود؛با این کار هم از لحاظ سایز غربال می شود، بافت برگ ها از هم جدا شده و راحت تر اکسید می شود.

• در مرحله اول، سرگل ها و برگ های تازه که ظریفند و ضخامت چندانی ندارند می‌ریزند.
• در مرحله دوم، برگ های ضخیم تر و بزرگ تر می‌ریزند.
• در مرحله سوم و چهارم، برگ هایی که آب بیشتری داشته و از ضخامت و طول بیشتری برخوردار بودند جدا می‌شوند و مرغوب ترین نوع چای را تشکیل می‌دهند.

اگر پس از اتمام مرحله مالش، به برگ ها فرصت ندهیم تا شیره و کفی که از آنها خارج شده را دوباره جذب کنند، عطر و خاصیت چای را از آن گرفته ایم و تنها تفاله برگ ها را برای مرحله بعد بکار می بریم.

چای قلمی، مرغوب ترین نوع چای خشک

• مرحله سوم: تخمیر کردن

تخمیر چای به چه معناست؟ تصور کنید برگ های چای را بدون تخمیر کردن و تعدیل رنگ و بوی آن به خریدار عرضه کنند. شک نکنید که این برگ ها جز بوی گیاه خام و خاک، بوی دیگری ندارد و پس از دم کردن، هیچ رنگی چز رنگ گیاه پس نمی دهد.

وقتی برگ های چای به مرحله تخمیر می رسد، آن ها را پهن می کنند تا چند ساعت، عملیات تخمیر انجام شود. این عملیات، تعیین کننده کیفیت چای و میزان قیمت چای است. هر چه مدت زمان تخمیر بیشتر شود، رنگ چای نیز بیشتر شده و از عطر و طعم آن کاسته می شود. بنابراین، کنترل میزان تخمیر چای بسیار مهم  و ملاکی برای تشخیص چای مرغوب از چای معمولی یا بی کیفیت است.

• مرحله چهارم: خشک کردن

چای سیاه، پس از گذشت زمان تخمیر، باید طبق برنامه ای منظم خشک شود تا رطوبت برگ های سیاه شده به طور کامل گرفته شود و در عین حال، عطر و بوی آن حفظ شود. رسیدن به این ۲ هدف به طور هم زمان کار مشکلی است و نیاز به تبحر زیادی دارد تا کیفیت محصول حفظ شود و عطر آن در جریان هوایی که برای خشک کردن نیاز داریم، از بین نرود.

• مرحله پنجم: مرحله سرت کردن

در این مرحله، چای آماده مصرف است و دیگر هیچ واکنشی روی آن انجام نمی شود.  تنها کاری که باقی می ماند، دسته بندی اندازه و کیفیت چای است که در کارخانه ها این عمل به وسیله دستگاهی انجام می شود که به طور مکانیزه چای ها را از روی اندازه هایشان طبقه بندی می کند و پس از وزن کشی و بسته بندی ، محصولات به بازار عرضه می شوند.

چای سیاه ، سرشار از مواد معدنی

با وجود این روش ها و استفاده از دستگاه ها و ماشین هایی که برای این منظور طراحی شده است، بسیاری از هم وطنان شمال کشور، چای را به شکل دستی و بدون هیچ ماشینی تهیه می کنند و از آنجا که چای در فرهنگ سنتی ایرانیان، نقش مهمی دارد و کیفیت چای ایرانی بر همگان مبرهن است، این مردمان، ۳۳ درصد از چای خشک مصرفی کل کشور را تامین می کنند.