جوشکاری لب به لب یا بات فیوژن لوله های پلی اتیلن

لوله ها و اتصالات تک جداره پلی اتیلن به چندین روش به یکدیگر متصل می شوند، انتخاب نحوه اتصال آنها با توجه به امکانات موجود و نیازمندی ها صورت می گیرد ولی اغلب در خطوط انتقال آب و فاضلاب و شبکه های توزیع آب برای کشاورزی و مزارع، جوشکاری لوله و اتصالات پلی اتیلن به شیوه لب به لب یا بات فیوژن انجام می پذیرد. تولید کنندگانی که برای اتصالات لوله های پلی اتیلن دستگاه های جوش تولید می کنند همیشه در رابطه با نحوه ی بکارگیری و نگهداری دستگاه ها، توصیه هایی را  به مصرف کنندگان ارائه می دهند که رعایت آنها بسیار ضروری است. در این قسمت توصیه های لازم برای جوشکاری لب به لب یا همان بات فیوژن ارائه شده است، با شرکت توسن صنعت آپادانا در تولید و ارائه انواع لوله های پلی اتیلن ، لوله آبیاری ، نوار آبیاری و لوله دریپردار همراه باشید.

در واقع در جوشکاری لب به لب ، لازم است برای جوش دادن لوله ها بهم، از لوله هایی دارای ضخامت دیواره ای و قطر بیرونی یکسان استفاده شود. به عنوان مثال لوله ای با ابعاد ۶ را نمی توان از طریق این روش به لوله با ابعاد ۸ جوش داد بنابراین طبق آنچه که گفته شد هر دو لوله باید دارای قطرو ضخامت یکسانی باشند. همچنین درجه حرارت سطح هیتر برای تمامی دستگاههای بات فیوژن دمای۲٫۴ درجه سانتیگراد تا ۲۳۲ درجه سانتیگراد است. دمای سطح هیتر باید روزانه چک شود و برای  انجام این کار از یک پارامتر استفاده می شود.

در قسمتی که لوله با سطح تماس پیدا می کند  درجه حرارت توصیه شده باید در حدود حداقل و حداکثر درجه حرارت اشاره شده در بالا باشد. علاوه بر این در لوله های سایز ۱۱ اینچ و سایزهای پایین تر ،حداکثر اختلاف دما بین دو نقطه نباید از ۶٫۶۶- درجه درجه سانتیگراد بیشتر باشد و همچنین سایزهای بالاتر از ۱۱، حداکثر اختلاف دما بین دو نقطه نباید از ۲درجه سانتیگراد بیشتر باشد. شما جهت تمیز کردن لوله ها می توانید از یک دستمال نخی تمیز و البته خشک استفاده کنید.

بررسی روزانه سطح ابزار هیتر بسیار مهم است و در صورت مشاهده آسیب دیدگی در آن باید سریعا جایگزین شود .هنگاهی که سطوح حرارت دیده و گرم شده را به هم میچسبانیم، نیرویی که برای جوش لوله ها لازم است در واقع نیرویی است که لبه لوله ها را رول می کند و یا برمیگرداند. فشار سطحی  مورد نیاز در اینجا ۶۲ تا ۹۲ psi  می باشد. فشار سطحی گفته  شده برای تمامی سایز لوله ها و  همچنین تمامی دستگاههای بات فیوژن استفاده می شود. این فشار برای هر لوله به نسبت قطر بیرونی لوله و دستگاه جوشکاری محاسبه می شود.

در روش جوشکاری لب به لب در مرحله اول گیره  ای  که با سایز لوله  تناسب دارد را انتخاب کرده و درون دستگاه قرار می دهند. سپس داخل و خارج  دو سر لوله و اتصالات پلی اتیلنی که باید بهم جوش داده شوند را با دستمال نخی خشک، تمیز می کنند باید تمامی گل ها و آلودگی ها  از سطح آن پاک شود و سپس کاملا خشک شود و هنگامی که لوله ها کاملا تمیز بود دو سر لوله ها را داخل دستگاه قرار می دهند و آنها را درون فک های مورد نظر می گذارند. سر لوله هایی که قرار است جوشکاری شوند باید  از داخل فک حدود ۳ اینچ بیرون بیاید تا اطمینان حاصل شود که لوله ها روبروی هم قرار گرفته اند تا سر رنده به راحتی آنها  را بگیرد.

در این مرحله فک ها را با پیچ مربوطه محکم می بندند تا لوله ها بر سر جای خود  ثابت شوند و تکان نخورند. البته باید دقت شود که محکم کردن بیش از حد گیره ها ،ممکن است به لوله ها صدمه بزند. هنگامی که لوله ها بهم چسبیدند باید بررسی شود که لوله ها درست مقابل هم قرار گرفته اند و بالا یا پایین نیستند، اگر لوله ها تراز نبود باید لوله ها را به گونه ای بالا و یا پایین آورد که لوله ها با هم تراز شوند، برای رنده شدن سر لوله ها ابتدا از الکل ایزوپروپیل  استفاده می شود.

بعد از انجام مراحل گفته شده ، ابزار رنده را ما بین دو سر لوله قرار داده به گونه ای که دو سر لوله درست مقابل ابزار رنده قرار گیرند. سپس رنده را روشن می کنند و دو سر لوله را رنده می کنند تا سطحی صاف و تمیز ایجاد شود . رنده کردن دو سر لوله ها تا جایی ادامه پیدا می کند که حداقل فاصله بین فک ثابت و فک متحرک ایجاد شده باشد. باید اجازه داده شود که دستگاه  رنده  به طور کامل از کار بیفتد و متوقف شود و بعد از آن رنده را از بین لوله ها برداشت سپس هنگام جدا کردن دستگاه رنده از لوله ها، خرده لوله ها و تراشه های ایجاد شده بر اثر رنده کردن را از لوله ها پاک می کنند.

در مرحله بعد دو سر لوله ها را به هم نزدیک می کنند به طوری که کاملا در تماس با یکدیگر باشند و فضای خالی بین آنها وجود نداشته باشد هنگامی که بررسی لازم به جهت هم ترازی لوله ها انجام شد و دیگر نیازی به رنده کردن نبود ، ابزار هیتر را در بین دو سر لوله قرار می دهند البته همانطور که قبلا هم اشاره شد باید هیتر از لحاظ دما قبل از استفاده چک شود .تماس هیتر و دو سر لوله ها با هم باید تحت فشار ملایم و مناسبی صورت گیرد. فشار تماسی داده شده و سپس رها می شود ، رها شدن باید  به این صورت باشد که بدون اینکه تماس با ابزار هیتر قطع شود. فشار کاهش پیدا کند و به صفر برسد.

در هنگام گرما دادن و حرارت دادن نباید فشاری اعمال شود زیرا در صورت فشار دادن ممکن است که ماده ی مذاب از محور ناحیه جوشکاری خارج  شود که  اصطلاحا به آن جوش سرد گفته می شود . اگر این اتفاق بیفتد وقتی که ابزار هیتر را برمی دارید، آثاری را روی دیواره لوله مشاهده می کنید که نشان می دهد جوش شما خراب شده است و این جوش سرد قطعا یک جوشکاری بات فیوژن قابل قبولی نخواهد بود.

پس از اینکه این مراحل به درستی انجام شد و لبه های ذوب شده برگردانده شدند بلافاصله دو سر لوله را از هیتر جدا می کنند و هیتر را از میان لوله ها برمی دارند و دوباره لبه های برگشته بررسی می شود . این لبه ها باید صاف ،هموار و کاملا ذوب شده باشند. اگر سطوح ذوب شده قابل قبول بودند باید طی یک عکس العمل سریع به طور یکنواخت دو سر لوله ها را بهم چسباند و فشار را تا حد مورد نظر افزایش داد، طبق تجارب به دست آمده چسباندن لبه لوله ها بهم باید تقریبا ظرف حدود ۳ثانیه یا کمتر صورت گیرد.

فشار لازم جهت پیوستن لوله ها را برای مدت زمان خنک کاری توصیه شده ثابت نگه می دارند. در واقع اجازه می دهند که دو لوله تحت این فشار به طور ثابت در دستگاه باقی بماند و زمان توصیه شده توسط تولید کننده دستگاه سپری شود. جوش هنگامی به اندازه کافی سرد شده است که بتوان لبه ها را به آسانی با دست لمس کرد.  خنک شدن لوله ها باید کاملا به صورت طبیعی صورت بگیرد. در اینجا مراحل جوشکاری بات فیوژن تمام شده است، بعد از اتمام  کار تقریبا حدود ۱۲ تا ۳۲ دقیقه  با توجه به اندازه لوله ها ، به لوله ها اجازه استراحت می دهند و سپس مرحله نصب و تست فشار صورت می گیرد.

برگرفته از مقاله روتنگران